Trong nghề nuôi tôm, việc hiểu rõ các bệnh nguy hiểm có thể truyền từ tôm bố mẹ sang tôm con là vô cùng quan trọng. Những bệnh này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của đàn tôm mà còn gây thiệt hại kinh tế đáng kể. Dưới đây là một số bệnh nguy hiểm thường gặp và cách phòng ngừa hiệu quả.

1. Bệnh đốm trắng (WSSV)

Nguyên nhân: Do virus hội chứng đốm trắng (WSSV) gây ra.

Dấu hiệu nhận biết:

• Tôm có các đốm trắng trên vỏ, đặc biệt là ở phần đầu ngực.
• Tôm yếu, giảm ăn và chết nhanh chóng.

Phòng ngừa:

• Chọn tôm giống từ nguồn uy tín, không nhiễm WSSV.
• Xử lý nước ao nuôi kỹ trước khi thả tôm.
• Kiểm soát chất lượng nước và môi trường nuôi.

2. Bệnh còi (MBV)

Nguyên nhân: Do Monodon Baculovirus (MBV) gây ra.

Dấu hiệu nhận biết:

• Tôm chậm lớn, kích thước không đồng đều.
• Tỷ lệ sống thấp, vỏ tôm mềm và mỏng.

Phòng ngừa:

• Kiểm tra tôm bố mẹ và tôm giống để phát hiện MBV.
• Quản lý môi trường nuôi tốt, đảm bảo chất lượng nước.

3. Bệnh đầu vàng (YHV)

Nguyên nhân: Do Yellow Head Virus (YHV) gây ra.

Dấu hiệu nhận biết:

• Tôm có màu vàng nhạt ở đầu và ngực.
• Tôm bơi lờ đờ, giảm ăn và chết hàng loạt.

Phòng ngừa:

• Chọn giống tôm không nhiễm YHV.
• Xử lý nước kỹ trước khi nuôi bằng Chlorine 25-30 ppm.
• Hạn chế thay nước trong quá trình nuôi.

4. Bệnh Taura (TSV)

Nguyên nhân: Do Taura Syndrome Virus (TSV) gây ra.

Dấu hiệu nhận biết:

• Tôm có màu đỏ ở đuôi và các phụ bộ.
• Tôm lột xác không hoàn toàn, giảm ăn và chết rải rác.

Phòng ngừa:

• Chọn tôm giống không nhiễm TSV.
• Quản lý môi trường nuôi tốt, tránh stress cho tôm.

5. Bệnh vi bào tử trùng (EHP)

Nguyên nhân: Do Enterocytozoon hepatopenaei (EHP) gây ra.

Dấu hiệu nhận biết:

• Tôm chậm lớn, giảm ăn.
• Tôm có phân trắng, gan tụy bị tổn thương.

Phòng ngừa:

• Kiểm tra tôm bố mẹ và tôm giống để phát hiện EHP.
• Quản lý chất lượng nước và vệ sinh ao nuôi thường xuyên.

Tầm quan trọng của việc chọn tôm bố mẹ khỏe mạnh

Tôm bố mẹ là nguồn gốc của đàn tôm, do đó việc chọn lựa tôm bố mẹ khỏe mạnh, không mang mầm bệnh là yếu tố quan trọng hàng đầu. Những mầm bệnh từ tôm bố mẹ có thể truyền trực tiếp sang thế hệ sau, gây ra nhiều rủi ro cho vụ nuôi.

Biện pháp phòng ngừa:

• Chọn tôm bố mẹ từ các trại giống uy tín, có chứng nhận kiểm dịch rõ ràng.
• Áp dụng các biện pháp kiểm soát chất lượng tôm giống như xét nghiệm PCR để phát hiện kịp thời các mầm bệnh nguy hiểm.
• Quản lý chặt chẽ quy trình nuôi dưỡng tôm bố mẹ, từ khâu thức ăn, môi trường sống đến việc kiểm soát sức khỏe định kỳ.
• Nâng cao kiến thức về bệnh trên tôm thông qua các chương trình tập huấn, chia sẻ kinh nghiệm từ chuyên gia và cộng đồng nuôi tôm.

Việc nhận biết và kiểm soát các bệnh nguy hiểm trên tôm có nguồn gốc từ tôm bố mẹ là yếu tố cốt lõi giúp đảm bảo thành công cho mỗi vụ nuôi. Người nuôi tôm cần đặc biệt quan tâm đến khâu chọn giống, áp dụng các biện pháp phòng ngừa nghiêm ngặt và quản lý môi trường ao nuôi chặt chẽ.